تنبلی تخمدان در حالت گسترده تر که با اصطلاح اختصاصی سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز شناخته می شود، یکی از شناخته شده ترین دلایل ناباروری زنان است. در زنانی که به این شرایط مبتلا هستند تولید هورمون های مردانه بیش از حد بوده، بنابراین تخمک گذاری تحت تاثیر آن قرار می گیرد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
در بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، تخمدان ها حاوی کیست های زیادی هستند که به هر یک از این کیست ها، فولیکول گفته می شود. به عبارتی تخمک ها از تخمدان رها نشده اما در عوض مایعی اطراف آنها را احاطه می کند که کیست را تشکیل می دهد.
علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک
علائم این بیماری معمولا به دنبال چاقی تشدید می شود. تشخیص این بیماری توسط متخصص زنان و زایمان و بعد از تایید دو مورد از علائم آن صورت می گیرد. شایع ترین علائم مربوط این بیماری عبارتند از:
• پریود نامنظم
این حالت ممکن است به صورت های مختلفی در زنان مبتلا به آن دیده شود. به عنوان مثال چرخه های قاعدگی بیش از 35 روز، داشتن کمتر از 8 سیکل قاعدگی در سال، پریود نشدن به مدت 4 ماه یا بیشتر و به طور کلی اختلالات قاعدگی اشاره کرد.
• بالا رفتن سطح هورمون های مردانه
هیرسوتیسم یا افزایش رشد موی زائد یکی از اتفاقاتی است که به دنبال بالا رفتن هورمون های آندروژن در بدن زنان رخ می دهد. البته ریزش مو با الگوی طاسی مردانه یا آکنه های شدید از دیگر موارد آن به حساب می آید.
• سایر علائم
اضافه وزن و ناباروری از دیگر علائم مهم این سندرم به حساب می روند.
علت سندرم تخمدان پلی کیستیک
دلایل مختلفی برای تنبلی تخمدان در زنان وجود دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• داشتن مقاومت به انسولین
• وراثت
• التهاب خفیف
عوارض
بیماری تخمدان پلی کیستیک علاوه بر این که می تواند باعث ناباروری شود، قادر است عوارض دیگری را نیز دامن بزند. عوارضی هم چون:
• خونریزی غیرطبیعی رحم
• سرطان بافت آندومتر رحم
• دیابت بارداری
• سقط جنین
• پره اکلامپسی
در صورتی که چاقی یکی از علل زمینه ای ابتلا به آن باشد، احتمال بروز شرایط و اختلالات زیر دو چندان می شود. این شرایط شامل موارد زیر می گردند:
• دیابت نوع 2
• فشار خون بالا
• سندرم متابولیک
• کبد چرب غیر الکلی
• وقفه تنفسی در خواب
تشخیص
تست های تشخیصی بسیاری برای ارزیابی و بررسی کیست های تخمدانی وجود دارد. متخصصین زنان و زایمان از روش سونوگرافی برای مشاهده موقعیت و اندازه کیست ها استفاده می کنند.
اما در کنار آنها تست های تشخیصی خونی نیز درخواست می شوند. پزشک از تست های خونی تستوسترون، FSH، LH، TSH، کورتیزول، لیپیدهای خونی، استروژن، پرولاکتین برای تشخیص دقیق تر این وضعیت می تواند استفاده کند.
درمان
علاوه بر این که داروهای پیشگیری از بارداری خط اول درمانی برای این وضعیت به حساب می آیند، گزینه های درمانی دیگری مانند لیزر موهای زائد، رژیم درمانی و تغییر سبک زندگی معمولا برای برطرف کردن علائم آن مورد استفاده قرار می گیرند.
متخصصین زنان و زایمان در مواردی مصرف داروهای هورمونی مانند داروهای ضد هورمون مردانه و پروژسترون را تجویز می کنند.