در مقابل لحظات شیرینی که یک حاملگی سالم می تواند با خود به همراه داشته باشد، اتفاقاتی تلخ نیز ممکن است کام والدین را تلخ نماید. یکی از این موارد بارداری خارج رحم است که می تواند پایانی برای حاملگی به حساب بیاید.
بارداری خارج از رحم چیست؟
زمانی که تخمک توسط اسپرم بارور گردید، از طریق لوله های رحمی یا همان لوله فالوپ به سمت رحم حرکت می کند تا به دیواره رحم چسبیده و یا به اصطلاح لانه سازی کند. بنابراین به این نوع بارداری، حاملگی خارج رحم یا حاملگی لوله ای گفته می شود.
البته حاملگی خارج رحم تنها در لوله های رحمی اتفاق نمی افتد و می تواند در تخمدان یا دهانه رحمی نیز باشد. مسئله ای که در تمامی آنها به صورت مشترک وجود دارد، عم رشد کامل جنین است که در صورت تحت درمان قرار نگرفتن می تواند حیات مادر باردار را نیز با خطر مواجه سازد.
علائم
برخی از زنان ممکن است در ابتدای دوره بارداری خود هیچ گونه علائم خاصی را تجربه نکنند، اما به مرور با رشد جنین در موقعیت نامناسب نشانه های آن بروز می کند. در صورتی که جنین در لوله فالوپ رشد کند، با بزرگ شدن آن هر لحظه احتمال پارگی لوله وجود خواهد داشت.
به صورت کلی از علائم هشدار دهنده این وضعیت می توان به خونریزی واژینال و درد شدید لگن اشاره کرد. اما احتمال تجربه علائم دیگری مانند درد شانه یا تحریکات روده ای وجود خواهد داشت.
در نهایت به دنبال پارگی لوله، فرد ممکن است خونریزی شدیدی را تجربه کند که به بیهوشی او نیز منجر شود.
عوامل خطر
برخی موارد ریسک ابتلای به این وضعیت را در زنان دو چندان می کنند:
• سابقه بارداری خارج رحم
• التهاب یا عفونت های منتقله از راه جنسی یا بیماری های مقاربتی مانند سوزاک یا کلامیدیا
• انجام درمان های باروری مانند لقاح آزمایشگاهی IVF
• جراحی لوله برای اصلاح لوله بسته شده یا آسیب دیده
• احتمال بارداری با وجود استفاده از روش های پیشگیری مانند جاگذاری IUD
• سیگار کشیدن
درمان
درمان های مربوط به بارداری خارج رحم به صورت تهاجمی از طریق جراحی یا نیمه تهاجمی به روش لاپاروسکوپی صورت خواهد گرفت، که امروزه به منظور به حداقل رساندن عوارض جانبی بعد از عمل، روش لاپاروسکوپی در اولویت آنها قرار خواهد گرفت.
پیشگیری
به طور کلی نمی توان با انجام روش های پیشگیری خاصی از بروز این وضعیت جلوگیری کرد اما می توان تا حدودی مانع از بروز آن گردید. اما از جمله اقداماتی که می تواند ریسک ابتلای به آن را کاهش دهد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• استفاده از کاندوم در طی رابطه جنسی
• داشتن بهداشت جنسی و پیشگیری از ابتلا به عفونت های منتقله از راه جنسی
• عدم استعمال دخانیات مانند سیگار کشیدن
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
با مشاهده هر گونه علائم غیر طبیعی در دوران بارداری بایستی به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد. برخی از علائم هشدار دهنده ای که باید به آن توجه کنید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• درد شدید شکم یا لگن
• لکه بینی یا خونریزی
• احساس سبکی سر و گیجی
• درد شانه